Dù là người mới làm quen với bài thi IELTS hay đã có kinh nghiệm ôn luyện tại nhiều trung tâm, hầu hết thí sinh đều gặp khó khăn chung khi xây dựng chiến lược lập dàn ý hiệu quả cho IELTS Speaking Part 2. Nhiều người thường nghĩ rằng việc ghi ra các từ khóa trong 1 phút chuẩn bị không phải là thử thách lớn, đặc biệt là với những thí sinh có nền tảng tốt hoặc nói lưu loát. Tuy nhiên, nếu không nắm rõ những điểm cần tập trung trong bài nói Part 2, thí sinh có thể dễ dàng mất điểm một cách đáng tiếc.
Để giải quyết vấn đề này, bài viết sẽ cung cấp hướng dẫn toàn diện, từ cách lên ý tưởng hiệu quả trong 1 phút bằng phương pháp 20/40, đến cách phân bổ thời gian trả lời từng câu hỏi. Ngoài ra, bài viết còn làm rõ các tiêu chí mà giám khảo tập trung khi chấm điểm.
Phát triển ý tưởng IELTS Speaking Part 2 bằng từ khóa trong 1 phút
Một trong những lỗi phổ biến của các thí sinh mới làm quen với kì thi IELTS đó chính là việc lên ý quá nhiều trong vòng 1 phút. Ngược lại, mục đính chính của khoảng thời gian 1 phút này nhằm giúp thí sinh liệt kê ra những từ khóa chính để tạo ra một sườn bài để có thể bám vào khi trả lời trong 2 phút.
Do đó, thí sinh nên tiết kiệm thời gian hết mức có thể bằng cách liệt kê những từ khóa mang nghĩa bao hàm và quan trọng mà trả lời trực tiếp cho những câu hỏi trên Cue card (phiếu câu hỏi Part 2). Ví dụ trong phiếu câu hỏi bên dưới, từng câu hỏi ở đây có thể được trả lời chỉ bằng 1 đến 2 từ khóa duy nhất.
Describe your perfect holiday.
You should say:
- Where you would go
- Who you would go with
- What you would do there
- Why you would enjoy it
Ví dụ đối với câu hỏi đầu tiên (Where?), thí sinh có thể liệt kê 1-2 từ khóa, một trong hai hoặc cả hai là từ vựng hiếm gặp, để có thể sử dụng tăng điểm cho câu trả lời.
Đối với câu hỏi “where?”, thí sinh sẽ lên 2 từ khóa “Da Nang” và “the heart of Vietnam” nghĩa là “Đà Nẵng” và “ở vị trí trung tâm của Việt Nam”, để trả lời cả về địa danh và vị trí địa lý. Ở đây, thí sinh có thể ăn điểm từ vựng thông qua cụm “the heart of Vietnam”, cũng là từ khóa bao hàm đầy đủ cho câu trả lời.
Việc lên từ khóa thông qua từ vựng hiếm gặp (band cao) cũng sẽ giúp thí sinh vận dụng tốt hơn khi trả lời. Bởi lẽ, áp lực trong phòng thi rất lớn và thí sinh sẽ dễ dàng sử dụng được những cụm từ ăn điểm này nếu đã liệt kê đầy đủ trong lúc triển khai ý tưởng.
Làm quen với từ khóa của những chủ đề phổ biến và các từ khóa đa nghĩa
Tuy vậy, thí sinh cần làm quen với những chủ đề phổ biến trong bài thi IELTS Speaking Part 2, bao gồm Travelling, People, Food, Places, và Health để có thể chuẩn bị tốt những từ khóa ăn điểm và mang nghĩa bao hàm.
Cuối cùng, việc học và vận dụng tốt những từ vựng hoặc idiom ăn điểm sẽ dễ dàng hơn nếu thí sinh tập trung vào việc học những từ vựng band cao đa nghĩa. Thay vì tập trung vào học từ vựng của từng chủ đề, thí sinh nên học những từ vựng có thể áp dụng cho nhiều trường hợp khác nhau nhưng vẫn giúp ăn điểm từ vựng tốt.
Ví dụ, idiom đa dạng như “when I was knee high to a grasshopper”, nghĩa là “Khi mình còn bé”, có thể sử dụng để trả lời bất kì câu hỏi nào về bản thân hoặc về ý kiến cá nhân, thay vì là cụm “bean counter” chỉ có thể sử dụng để nói về “Nhân viên kế toán”.
Tương tự với từ vựng, thí sinh có thể học những từ band cao đa nghĩa như “aficionado” để nói về sở thích chung hoặc việc mình (không) quan tâm đến một vấn đề nào đó. Ví dụ, “I am a shopping aficionado because it helps me relaxed.” để nói là “Tôi là một người đam mê mua sắm bởi vì điều đó giúp tôi thư giãn” hoặc “I am not a science aficionado so I don’t know much about this.” nghĩa là “Tôi không đam mê về khoa học nên tôi không biết nhiều về chủ đề này.” nếu thí sinh được đặt câu hỏi về science và không có nhiều kiến thức chuyên môn để trả lời.
Tóm lại, việc học từ vựng để lên từ khóa hiệu quả trong phòng thi cũng là một chiến lược mà bản thân thí sinh cần hiểu rõ để có thể tiết kiệm thời gian và ôn tập hiệu quả nhất. Thí sinh vẫn thể hiện tốt được việc sử dụng được từ vựng hay nhưng không cần phải học quá nhiều từ vựng chủ đề, đặc biệt với những thí sinh ôn luyện trong khoảng thời gian ngắn.
Câu hỏi cuối cùng của Cue Card (ví dụ: Why?) là quan trọng nhất
Đa số các thí sinh đều gặp một lỗi rất phổ biến, đặc biệt với những thí sinh đã có khả năng phát triển ý tưởng bằng tiếng Anh tốt, đó chính là tập trung vào sai trọng tâm.
Ở đây, việc tập trung vào sai trọng tâm đơn giản có thể hiểu là thí sinh trả lời quá chi tiết cho những câu trả hỏi không quan trọng. Kết quả, câu hỏi quan trọng nhất và chiếm nhiều điểm nhất thường không được đầu tư hoặc không đủ thời gian để trả lời, dẫn đến việc mất điểm oan uổng hoặc điểm số không phản ảnh đúng được khả năng của bản than.
Ở đây, câu hỏi cuối cùng của Cue Card chính là câu hỏi quan trọng nhất và là khía cạnh mà thí sinh thí sinh nên khai thác hết mức để đạt điểm tối ưu cho phần thi Part 2.
Bởi lẽ, nhưng câu hỏi khác, nằm phía trên câu hỏi cuối, chỉ giúp xây dựng câu chuyện, thay vì tập trung vào việc giải thích và phát triển ý tưởng của thí sinh.
Vẫn sử dụng Cue Card ở ví dụ trên, những câu hỏi ở đây (Where?, Who?, và What?) chỉ mang tính chất liệt kê và kể chuyện thuần, thay vì thể hiện khả năng phát triển ý tưởng và suy luận của thí sinh (như khi trả lời câu hỏi Why?).
Describe your perfect holiday.
You should say:
- Where you would go
- Who you would go with
- What you would do there
- Why you would enjoy it
Đối với câu hỏi Why?, một câu trả lời hoàn chỉnh cần có 2 đến 3 ý tưởng chính, kèm theo lập luận chặt chẽ hoặc dẫn chứng và ví dụ cụ thể (để giải thích tại sao). Khi đó, khả năng hùng biện bằng tiếng Anh của thí sinh sẽ được thể hiện rõ, và giám khảo cũng sẽ có ý để chấm điểm.
Cách áp dụng vào IELTS Speaking Part 2
Do đó, trong khoảng thời gian lên ý trong 1 phút đầu, thí sinh nên dành 20 giây để trả lời cho các câu hỏi phụ và 40 giây cho câu hỏi cuối. Vì vậy, việc lên ý tưởng bằng từ khóa sẽ giúp thí sinh đẩy nhanh tiến độ và lên ý một cách hiệu quả và tối ưu nhất.
Khi lên ý tưởng, thí sinh nên viết từ khóa xuống liên tục và hạn chế suy nghĩ quá nhiều. Thí sinh nên lưu ý rằng bản thân vẫn có thể thay đổi câu trả lời trong 2 phút tiếp theo, nhưng sẽ không thể phát triển câu trả lời nếu không có một dàn ý sẵn ở trên giấy.
Bên cạnh đó, thí sinh cần luyện tập thường xuyên ở nhà và tự bấm giờ để có thể cải thiện khả năng ứng biến này, đặc biệt trong phòng thi dưới một áp lực lớn, cả về thời gian lẫn tinh thần.
Cuối cùng, trong 2 phút trả lời tiếp theo, thí sinh nên dành 1 phút để trả lời những câu hỏi phụ và 1 phút (ít nhất) cho câu hỏi cuối (ví dụ: Why?). Việc tập trung quá 1 phút cho những câu hỏi phụ chỉ làm câu trả lời của thí sinh trở nên lang mang, mất trọng tâm và dễ lạc đề. Do đó, việc bó buộc vào khung thời gian nêu trên sẽ giúp thí sinh giảm thiểu rủi ro này và đạt được điểm cao nhất cho phần thi này.
Nếu thí sinh đã trả lời xong và vẫn chưa có dấu hiệu hết thời gian trả lời, thí sinh nên tiếp tục phát triển ý tưởng bằng những câu dẫn (ví dụ: Oh, I should not forget to mention that__) nghĩa là “Oh, Tôi không thể quên nhắc đến____”. Thí sinh cố gắng trả lời cho đến khi có hiệu lệnh hết giờ từ phía giám khảo để tránh việc ý tưởng yếu hoặc không đầy đủ.
Kết hợp câu hỏi với nhau
Tuy vậy, việc canh thời gian chuẩn xác như trên trong phòng thi vẫn rất khó, đặc biệt đối với những thí sinh chưa có thời gian luyện tập nhiều. Do đó, một phương pháp khác giúp thí sinh đạt được mục tiêu phát triển tốt câu hỏi trọng tâm (ví dụ, Why?) và tiết kiệm thời gian chính là việc kết hợp 1 câu hỏi phụ với câu hỏi chính.
Describe your perfect holiday.
You should say:
- Where you would go
- Who you would go with
- What you would do there
- Why you would enjoy it
Dựa trên ví dụ trên, câu hỏi “Why?” ở đây có thể kết hợp với câu hỏi “What you would do?” để trả lời song song cho cả 2 câu hỏi. Câu trả lời ở đây sẽ là “Here are some activities that I believe will make this trip more enjoyable…. Firstly,….. Secondly,….”, nghĩa là “Sau đây là một số hoạt động mà bản thân tin rằng sẽ giúp chuyến đi chơi này trở nên thú vị hơn… Đầu tiên là,… Thứ hai là,….”.
Do đó, trong 1 phút đầu lên ý cho bất kì Cue Card nào, thí sinh phải nhanh chóng nắm được nội dung chính của câu hỏi bằng cách đọc nhanh sơ qua. Sau đó, thí sinh ngay lập tức ghép một câu hỏi phụ bất kì mà có thể phát triển và phân tích sâu hơn, để kết hợp với câu hỏi chính (ví dụ, Why?) để lên ý hiệu quả. Việc này sẽ tránh được rủi ro trả lời không kịp giờ hoặc chưa phân tích kĩ được câu hỏi trọng tâm thì đã bị giám khảo ngắt.
Tạm kết
Tóm lại, Phần 2 của bài thi Nói IELTS được xem là một trong những phần khó nhằn nhất , kể cả với những thí sinh đã có kinh nghiệm trải nhiều dạng đề khác nhau. Do đó, thí sinh cần luyện tập kỹ năng phát triển ý tưởng trong vòng 1 phút và trả lời trong vòng 2 phút một cách chiến lược nhất trước khi đăng kí đi thi để có thể hoàn thành tốt những yêu cầu tiên quyết của một bài thi Nói hoàn chỉnh. Việc này sẽ giúp thí sinh đạt được điểm thi phản ánh đúng năng lực của bản thân sau khi đã loại trừ những yếu tố bên ngoài khác.
